Bacillus anthracis Anthrax (sarbon) hastaliginin etkenidir.
Hastalik çok eskiden beri taninmaktadir. Akut ve infeksiyöz karakterde bir hastaliktir. Bacillus anthracis gram pozitif, çomak seklinde, sporlu ve kapsüllü bir bakteridir. Sporlar yuvarlak veya oval yapidadir ve kimyasal ve fiziksel etkenlere karsi çok dirençlidir. Sporlar dogada 50-60 yil süreyle canli ve bulasici kaldigi bilinmektedir. Sarbondan ölen hayvanlarin vücutlari açilmadikça spor olusmaz.
Hastaliga daha çok sigir, koyun, keçi, manda, deve ve geyiklerde rastlanilir.
Anthrax sporlari ile kirlenmis meralar 50-60 yil hastalik bulastirabilir.
Bulasma sindirim, solunum ve deri yoluyla olabilir.
Hayvanlarda genellikle bulasma kontamine olmus meralarda otlatma, sel sulari ile tasinan anthrax’tan ölmüs hayvan kadavralari ile bir bölgenin kontaminasyonu ve burada hayvanlarin otlatilmasi seklinde olur.
Kaçak kesimler ya da yerde kesim yapilan mezbahalar da hastaligi dikkat çekmeyen hayvanlarin kesilmesi çevreyi bulastirabilir.
Insandan insana bulasmaz.
Insanlarda 3 tip sarbon görülür.
Sindirim Sistemi Sarbonu;
Sarbonlu hayvanlarin etlerinin yenmesiyle ortaya çikar.
Etlerin iyi pismemis olmasi ya da çig tüketilmesi, pismis etin çig et ile temas etmesi önemli bir faktördür.
Ölümcüldür.
Bakteriler agizdan bagirsaga kadar herhangi bir bölgede tahribata yol açar.
Genellikle agiz-yutak boslugunda ve bagirsaklarda daha etkindir.
Kanama ve asite neden olabilir.
Enfeksiyon genellikle mikroplu gidalarin tüketilmesinden 1-7 gün sonra gelisir
Nasil Anlasilir?
Bulanti, kusma, istahsizlik, ates görülür.
Karin agrisi ve kanamalara yol açar.
Kan kusma ve kanli diski görülür.
Hasta hayvanin kendisi ile, eti, sütü, peynir gibi ürünleriyle kesinlikle temas edilmemelidir.
Deri Sarbonu;
Kabuklu ve siyah görünümlü yaralar olusuyor ve zaman geçtikce iyilesmek yerine kötülesiyor.
Tedavisi yara olan bölgeye pansuman yapilir
Akciger Sarbonu;
Solunum yetmezligi, öksürük, kanli balgam, ates ve akyuvarlarin sayisinin artmasi
Tedavisi yüksek dozda antibiyotik verilir.
Tabi ki teshis ve tedavi için uzmana basvurulmalidir.
Sarbona Yakalanmamak için Beslenme Konusunda Nelere Dikkat Edilmeli?
Riskli bölgelerde yetisen hayvanlarla temastan kaçinilmali, etleri tüketilmemeli ve yine riskli bölgede yetisen sebze ve meyvelerin temizligine özen gösterilmeli!
Etler çig kalmayacak sekilde yüksek isida pisirilmeli!
Markasi bilinmeyen et ve ürünleri tüketilmemeli, temizliginden emin olunmayan yerlerde et grubu yiyecekler tüketilmemeli!