Kalp hastalıkları denildiğinde damar hastalıkları da beraberinde değerlendirilir. Kalp-damar hastalıklarının oluşumunda önemli rol oynayan kan bulgusu kalp damar hastalıkları ile ilişkilendirilen kolesteroldür.
Kolesterol yağ sınıflamasında yer alan, özellikle hayvansal kaynaklı besinlerde yoğun bulunan maddedir.
Bunlar; kırmızı et, hayvanların derileri, organ etleri gibi besinlerde daha fazladır, bunun yanında süt ve süt ürünlerinde, beyaz ette daha düşük oranda bulunur.
Hipertansiyon, diyabet gibi hastalıkların da nedeni olan obezite kalp hastalıklarını en çok tetikleyen etkendir.
Klinik araştırmaların sonuçları diyette olumlu yönde yapılan değişiklerle serum kolesterolünün ve LDL-kolesterolün düşüşünün sağlandığı takdirde koroner kalp hastalıkları riskinin azaldığını göstermiştir. Kolesteroldeki %1’lik düşüş hastalık riskini %2 azaltmaktadır.
Beslenme düzeni, tüketilen besin çeşitleri, yemeklerin hazırlama ve pişirilme yöntemleri gibi pek çok etmen kalp damar hastalıkları oluşumunu etkilemektedir. Beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite durumu kan kolesterol ve trigliserit değerlerinde etkili olan en önemli faktörlerdir. Yanlış ve düzensiz beslenme alışkanlıklarının düzeltilmesi ve düzenli fiziksel aktivitenin yapılması kalp damar hastalıklarından korunmada önemlidir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tereyağ, kuyruk yağı, iç yağ, tavuk/hindi derisi gibi yağ içeriği yüksek besinlerden kaçınılmalıdır.
Kan trigliserit değerlerinin yükselmemesi için
Yumurta 2 günde 1 tüketilmeli.
Total kolesterol değeri yüksekse
Fast food ürünler, kızartma, içeriği bilinmeyen hazır yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
Yemekler tereyağ ve margarinle hazırlanmamalı.
Zeytinyağ ile hazırlanmalı.
Günlük 5 porsiyon meyve-sebze tüketimine özen gösterilmeli.
Mevsim meyve ve sebzeleri tercih edilmeli.
Et/Etli yemekler hazırlanırken ekstra yağ eklenmeden kendi yağı ile pişirilmelidir.
et/bonfile/tavuk/balık/hindi eti kızartma yerine ızgara/fırında/haşlama şeklinde hazırlanmalı.
Etsiz hazırlanan sebze yemekleri genellikle zeytinyağı ile pişirilmeye özen gösterilmeli.
Süt ve süt ürünleri (Süt, peynir, ayran, kefir, yoğurt)
Yarım yağlı vey yağsız olarak tercih edilmeli.
Beyaz ekmek, pide, lavaş yerine
Tam buğday/çavdar ekmeği tercih edilmeli.
Günde 2,5-3 litre su tüketimine özen gösterilmeli.
Günde 2-3 porsiyon yağlı tohumlar tüketilmeli (ceviz, çiğ badem vs.)
Kolesterolün düşmesine etkili olduğu bilinmektedir.
Kırmızı et
Haftanın 2 Günü
Balık
Tavuk suyu/et suyu/kremalı çorbalar tüketilmemeli.
A-C-E vitaminleri antioksidan dediğimiz vücudumuzu serbest radikallerden koruyan vitaminlerdir.
C vitamini bu özelliği ile LDL kolesterolü düşürürken HDL kolesterolün yükselmesini sağlamaktadır. Buda kalp ve damar sağlığımız için olumlu bir etkidir.
E vitamini ise trombositlerin yapışmasını önleyici etki yaparak daha pürüzsüz, sağlıklı damarların ve düzenli kan akış hızının olmasını sağlar.
Kalsiyum, kan basıncının ayarlanmasına yardımcı bir mineraldir. Ve damarlarınızın daha kuvvetli olmasıyla bağlantılı olarak hastalık riskinizi azaltıcı etkisi vardır.
Magnezyum, kan yağlarının yok edilmesinde görevli bir mineraldir.
Krom, kanda bulunan kolesterolün hücrelere girişini sağlar.
KoenzimQ-10, kalp sağlığı için olumlu etkiler gösterir.
Omega-3 yağ asitleri, çoklu doymamış yağ asitleridir ve özellikle soğuk sularda yaşayan uskumru, ton, somon, gibi yağlı balıklarda bulunur. Omega-3 yağ asitleri yağlı deniz balıklarından başka keten tohumu ve yağında, kanola yağında, soya yağında, ceviz ve fındıkta bulunur. Omega-3 yağ asitleri LDL-Kolesterol yapımını azaltarak kan trigliserid düzeyini düşürürler.